Indeks WIG-ESG, odpowiedź GPW na globalne zainteresowanie tematyką społecznie odpowiedzialnego inwestowania, działa od 3 września. Na razie jest minimalnie pod kreską, ale to mało istotne. Ważniejsza jest jego konstrukcja.

Przypomnijmy E to czynniki środowiskowe, S to czynniki społeczne, a G to elementy ładu korporacyjnego. Ze strony inwestorów padły więc od razu pytania, co w składzie indeksu (tu jego aktualny skład i udziały) robią spółki zatruwające środowisko czy w oczywisty sposób łamiące zasady nadzoru właścicielskiego. Ze strony spółek, które swój udział w indeksie uznały za niedostatecznie wysoki, słychać natomiast podważanie metodologii i źródeł rankingu. Postanowiłem zatem przyjrzeć się sprawie i spotkałem z Tomaszem Wiśniewskim, odpowiedzialnym od lat za giełdowe indeksy (znamy się jeszcze z z czasów, gdy jako młodzian pisałem analizy, w których z wyprzedzeniem przewidywałem korekty głównych indeksów na GPW). Co się dowiedziałem?

Jak powstaje WIG-ESG

• indeks nie jest tworzony przez wykluczenia lub pozytywną selekcję – po prostu wszystkim spółkom z WIG20 i mWIG40 nadaje się dodatkowe wagi (do wartości akcji w wolnym obrocie) – ocenę ESG i ocenę ładu korporacyjnego
• rating ESG dostarcza Sustainalytics, światowa, rozpoznawalna marka – każda spółka może się zapoznać z ratingiem (nie jest płatny „lepszy” rating, jak słychać na korytatarzach; płatne mogą być jedynie usługi tej agencji związane z audytami/zaleceniami itd. służącymi spółkom do poprawy oceny) – przedstawiciele Sustainalytics będą zresztą w poniedziałek na konferencji ESG, którą będę miał zaszczyt poprowadzić – zapraszam, można uzyskać bezpośrednie wyjaśniania

Najlepsza dwunastka wg Sustainalytics (kolejność przypadkowa):

CD Projekt
LPP
Cyfrowy Polsat
Bank Millennium
CCC
Handlowy
InterCars
Comarch
11bit
VRG
Forte
CIGames

Najgorsza dwunastka wg Sustainalytics 

KGHM
PGNiG
PGE
Azoty
Kęty
Kernel
Enea
Tauron
Boryszew
Stalprodukt
Getin Noble Bank
Getin Holding

• giełda musiała zamówić i opłacić dodatkowo pokrywanie przez dostawcę 22 spółek z WIG-ESG, bo wcześniej Sustainalytics zajmował się jedynie 38 podmiotami ze składu indeksu
• rating ładu korporacyjnego robi sama GPW, oceniając – na podstawie deklaracji spółek – czy spełniają one Kodeks Dobrych Praktyk (znany jeszcze z konstrukcji indeksu Respect)
• na podstawie powyższych, giełda dzieli sześćdziesięciu emitentów na pięć kwantyli (po 12) i każdemu przypisuje wagę (np. najgorszy tuzin wg oceny Sustainalytics dostaje wagę 0,6, najlepszy tuzin wagę 1)
• ostatecznie wychodzi ranking, który raz w roku stanowi bazę do korekty składu portfela (w lipcu)
• porównałem portfel indeksów WIG-ESG i WIG, a konkretnie dziesięć największych spółek:

Opinie rynku

Joanna Ałasa, CFA, NN Investment Partners:
WIG-ESG to krok we właściwą stronę. Zaczynamy w Polsce dyskusję na temat odpowiedzialnego inwestowania i o to chodzi. Jeszcze parę miesięcy temu ten temat praktycznie nie istniał na polskim rynku kapitałowym. Dał spółkom sygnał, że te zagadnienia są coraz ważniejsze i interesują się nimi nie tylko regulatorzy, ale również inwestorzy.

Michał Ziętal, CFA, PKO TFI: 
To dobra inicjatywa, która z pewnością przyczyni się do propagowania zrównoważonego
inwestowania w naszym kraju i rozwija powstały wcześniej WIG Respect Index. Każdy nowy projekt przybliżający innowacyjność rozwiązań ESG klientom krajowym, jest godny wsparcia. Będziemy bacznie przyglądać się rozwojowi tego indeksu, monitorując przyjęte do jego tworzenia metodyki.

Bartosz Pawłowski. CFA, mBank
Cieszę się, że giełda dostrzegła znaczenie ESG. Oczywiście, z wagami niektórych firm i branż można by polemizować, ale potraktujmy to jako pierwszy głos w debacie, którą prędzej czy później i tak musielibyśmy odbyć.

WIG-ESG – moje wnioski

• Indeks stanowi dobrą podstawę dla pasywnego inwestora, który chce mieć z jednej strony ekspozycję na 60 największych spółek z giełdy (wcześniej nie było takiego instrumentu), a z drugiej podpiąć się pod globalne zainteresowanie ESG lub/i zadbać o to, by jego pieniądze trafiały do odpowiedzialnych przedsięwzięć
• Można mieć uwagi co do stosunkowo niewielkiego wpływu ratingu ESG na skład indeksu (w top10 tylko Orlen, PZU , LPP, Santander i Cyfrowy Polsat mają udział rożniący się o minimum jeden punkt procentowy od ich udziału w indeksie WIG, a KGHM – z najgorszą oceną ESG – ma nadal ponad 4-procentowy wpływ na jego indeks)
• Warto rozważyć, czy wspieranie się tylko jednym rankingiem tylko jednej, komercyjnej organizacji, nie jest zbyt ryzykowne (tym bardziej, że preferuje instrumenty finansowe tych TFI, które opierają się na współpracy z Sustainalytics)
• Nadawanie przez GPW oceny na podstawie Kodeksu Dobrych Praktyk, a zwłaszcza jedynie deklaracji w tym względzie, jest dyskusyjne (warto zobaczyć, kto dostał maksymalną, a kto minimalną ocenę pod tym względem)
• Sam pomysł jest świetny, a dowodem wystarczającym fakt, że przez 10 lat historii indeksu Respect nie powstał żaden instrument z nim związany. Tymczasem na WIG-ESG są już produkty z NN Investment Partners i Raiffeisen Centrobanku 

Więcej o ESG podczas pierwszej tak dużej konferencji poświęconej tej tematyce: