Tym razem poprosiłem kolegę, eksdzienikarza Bankier.pl, o tekst na temat certyfikatu, który właśnie zdobył. 

Certyfikat ESG Investing od CFA. Czy warto zdobyć nowy tytuł?

W świecie finansów pojawił się nowy certyfikat przyznawany przez CFA Institute. ESG Investing ma poświadczać wiedzę o tym, jak uwzględniać w inwestowaniu nie tylko kryteria finansowe, ale także te związane ze środowiskiem, społeczeństwem oraz ładem korporacyjnym.

ESG to skrót pochodzący od angielskich słów Environment, Social i Governance. W kontekście inwestowania odnosi się do uwzględniania poza czynnikami finansowymi, również właśnie takich rzeczy, jak Środowisko, Odpowiedzialność społeczna oraz Ład korporacyjny.

Popularność takiego podejścia bardzo gwałtownie rośnie. Zarówno jeśli chodzi o coraz większe zainteresowanie samych inwestorów, jak i również bardzo mocno jest to wspierane przez liczne regulacje. Przykładowo od 2 sierpnia 2022 roku czynniki ESG obowiązkowo należy uwzględniać w świadczeniu usług finansowych, a kolejne tego typu regulacje mają w najbliższym czasie wchodzić w życie.

Nowy certyfikat od CFA

Na trendy i zapotrzebowanie rynkowe odpowiedział CFA Intitute, globalna organizacja znana m.in. z organizowania egzaminów i przyznawania tytułów the Chartered Financial Analyst (CFA). Certyfikat ESG Investing, początkowo stworzony przez brytyjski oddział CFA, we wrześniu 2021 roku przeszedł pod administrację globalnego CFA i tym samym stał się certyfikatem międzynarodowym.

Bazując na założeniach CFA, materiały do nauki zostały opracowane „przez praktyków dla praktyków” i są zgodne z Zasadami Odpowiedzialnego Inwestowania ONZ (UN PRI), które starają się zachęcać inwestorów do stosowania odpowiedzialnego inwestowania, aby inwestorzy zwiększali swoje zyski oraz lepiej zarządzali ryzykiem biznesowym.

Głównym celem certyfikatu jest edukacja, jak analizować i wykorzystywać czynniki ESG. Materiał został tak przygotowany, aby dostarczyć wiedzę dla szerokiego grona odbiorców z branży finansowej, zarówno dla pracowników tzw. front office, jak i back office oraz występujących w innych rolach, włączając w to działy sprzedaży, rozwoju produktów, a także zajmujących się konsultingiem, bądź ryzykiem.

O przygotowaniach do egzaminu i nim samym mogę nieco opowiedzieć na bazie własnych doświadczeń. Certyfikat ten otrzymałem w lipcu 2022 roku, a zatem w pierwszym roku, od kiedy egzamin ten zaczął być przeprowadzany międzynarodowo.

Koszt i nauka do egzaminu

Aby zapisać się na egzamin, który pozwoli nam zdobyć Certyfikat ESG Investing, należy wnieść opłatę 675 USD. Kwota ta zatem z polskiej perspektywy nie jest mała, choć jest niższa od opłat chociażby za poszczególne etapy egzaminu CFA. W ramach opłaty za egzamin ESG Investing otrzymuje się kilkaset stron materiałów do nauki, wraz z próbnym egzaminem, który pozwala się zapoznać z formą zdawania.

Podczas nauki wykorzystywałem wyłącznie materiały dostarczone podczas zapisu i wydają się one wystarczającą wiedzą do zaliczenia egzaminu. Pozostałych możliwości nauki w formie kursów, zewnętrznie przygotowywanych kompendiów wiedzy, czy też baz z przykładowymi zadaniami, póki co praktycznie nie ma. Wynika to zapewne z faktu, że jest to egzamin nowy i jeszcze stosunkowo mało popularny, zatem musimy zdać się głównie na jedno źródło wiedzy, ewentualnie poszerzone o bibliografię polecaną w materiałach do nauki.

Tematyka egzaminu

Certyfikat ESG Investing daje z jednej strony podstawy teoretyczne na temat kluczowych zagadnień związanych z czynnikami ESG. Można tam się zapoznać m.in. z wiedzą naukową na temat zmian klimatu oraz innych wyzwań, przed jakimi stoi środowisko naturalne. W ramach materiału do egzaminu przedstawione są również problemy społeczne, związane chociażby z brakiem przestrzeganiem praw człowieka, dyskryminacją różnych grup, czy też ze starzeniem się społeczeństw. Z punktu widzenia inwestorów bardzo przydatne mogą się także okazać tematy ładu korporacyjnego ze wskazaniem np. na różnice, jakie występują w poszczególnych państwach, co warto na co dzień uwzględniać podczas inwestowania.

Z drugiej strony certyfikat ten przedstawia, jak wiedzę teoretyczną wykorzystać w praktyce, a zatem w jaki sposób czynniki ESG można uwzględnić przy inwestowaniu. Podejścia do ESG są różne. Może to być selekcja pozytywna, czyli wybieranie najlepszych spółek z danej branży. Może to być również selekcja negatywna, a więc odrzucanie takich podmiotów, których działalności nie akceptujemy. Jeszcze innym podejściem jest inwestowanie tematyczne, gdzie wybiera się spółki działające tylko w takich obszarach, które wspierają zrównoważony wzrost (np. zajmujące się odnawialnymi źródłami energii). Sposobów wdrożenia ESG do inwestowania jest jednak bardzo wiele i warto je poznać, aby móc później wdrożyć najoptymalniejszą dla nas lub naszej organizacji formę.

Wśród działów tematycznych egzaminu znajdują się:

Rekomendowany przez CFA czas potrzebny na naukę do Certyfikatu ESG Investing to 130 godzin. Z kolei w przypadku doświadczonych profesjonalistów powinno wystarczyć około 100 godzin. Z mojej perspektywy, jako osoby związanej zawodowo z rynkami finansowymi, najwięcej czasu trzeba było poświęcić na zapamiętywanie wszystkich organizacji, konferencji itp. zajmujących się ogólnie pojętym ESG. Z kolei same zagadnienia finansowe nie były szczególnie zaawansowane. Zapewne inne odczucia mogą mieć osoby zawodowo związane ze zrównoważonym rozwojem, które dzięki temu egzaminowi chciałyby lepiej zrozumieć perspektywę inwestorów.

Gdzie można zdawać?

Bardzo wygodny jest sposób przeprowadzania egzaminów. W przeciwieństwie do większości innych certyfikacji w branży finansowej tu w momencie opłaty nie wybiera się od razu daty zdawania. Na zaliczenie jest rok i zapisu na konkretny termin można dokonać niemal na ostatnią chwilę. A terminów do wyboru jest naprawdę sporo. Dzięki temu zapisujemy się dopiero wtedy, gdy jesteśmy już niemal w pełni nauczeni. Minusem takiego rozwiązania może być problem ze zmotywowaniem się do szybkiego przerobienia materiału i pokusa do ciągłego przesuwania terminu na nieco późniejszy.

Z kolei, jeśli chodzi o miejsce zdawania, to w Polsce do wyboru są na ten moment: Warszawa, Kraków oraz… nasze własne mieszkanie. Ta ostatnia forma umożliwia zdanie egzaminu bez konieczności podróżowania, jednak konieczne jest spełnienie określonych warunków, w tym posiadanie włączonej kamery. Ja jako miejsce zdawania wybrałem tradycyjną formę, a więc w centrum egzaminacyjnym, więc więcej mogę opowiedzieć jedynie na temat tej opcji. Za jedną z rzeczy mniej typowych względem innych tego typu egzaminów można uznać generalnie małą liczbę osób zdających w tym samym momencie. Zależy to też od wybranego dnia i różnie się może zdarzyć, jednak bardzo duża liczba terminów do wyboru naturalnie sprawia, że o danej godzinie możemy być nawet sami, tak jak było w moim przypadku. Jest to pewna odmiana względem np. egzaminów na maklera papierów wartościowych, gdzie zdaje się na dużej sali pełnej ludzi.

Jak wygląda egzamin?

Co do samego egzaminu, to jest on przeprowadzany na komputerach i składa się ze 100 pytań testowych. Wśród nich są tradycyjne zadania z krótkimi pytaniami, jak i rozbudowane historie poruszające określone zagadnienie, do których następnie jest po kilka zadań. Istotnym faktem do wspomnienia jest to, że na tym egzaminie nie ma żadnych pytań obliczeniowych.

Egzamin trwa 2 godziny i 20 minut, zatem średnio na jedno pytanie przypada niecałe 1,5 minuty. Z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że jest to jak najbardziej wykonalne, choć wymaga sporej intensywności i skupienia. Trzeba mieć także świadomość, że raczej nie wystarczy czasu na ponowne sprawdzanie rozwiązanych zadań, ewentualnie może zostać nieco czasu na powrót do pojedynczych pominiętych pytań. Większość testu trzeba w związku z tym wypełniać na bieżąco bez dłuższego zastanawiania się.

Bardzo pozytywnym zaskoczeniem jest fakt, że rezultat egzaminu poznajemy natychmiastowo po jego zakończeniu („zdany” lub „nie”, bez podanego dokładnego wyniku). Dzięki temu nie pozostaje się tygodniami w niepewności i niemal od razu możemy oficjalnie pochwalić się uzyskanym certyfikatem.

Czy warto zdawać?

Chcąc szczerze doradzić zastanawiającym się, czy warto zapisać się na egzamin ESG Investing, chyba najlepiej odpowiedzieć, że to zależy. Jeśli jest się osobą pracującą w świecie inwestycji i chce się nadążać za obecnymi trendami, to na pewno warto. Materiały, które się dostaje, są sprawdzone przez specjalistów, a zatem możemy być spokojni o ich jakość, a przy okazji wykorzystywanie w nich wielu przykładów z życia sprawia, że znacznie ciekawiej i bardziej zrozumiale się je czyta.

Chyba jedynym argumentem, który można traktować jako minus tego egzaminu to jego cena. Być może zbliżoną wiedzę do tej otrzymywanej można by było znaleźć w literaturze niższym kosztem. Z drugiej jednak strony materiały od CFA możemy uznać za pewnego rodzaju kompendium wiedzy potrzebnej dla branży inwestycyjnej i płacimy również za brak konieczności szukania tego w wielu źródłach. Ponadto oczywiście kluczowym argumentem za zdawaniem jest sam certyfikat, który poświadcza naszą wiedzę na dany temat i stanowi formalny dokument, że na tym się znamy. Może to być zaletą zarówno w oczach pracodawców, jak i np. naszych klientów. Odpowiadając zatem na pytanie, czy warto zdawać? Według mnie zdecydowanie warto.

Adam Hajdamowicz