Kolejna rządowa wrzutka, tym razem ze zmianami w podatku Belki, jak zwykle wywołuje ożywioną dyskusję wśród inwestorów i tych, którzy z inwestorów żyją. Nie za bardzo przywiązywałbym się do obecnie dyskutowanych planów, bo za chwilę wybory, a proponowane zmiany są ciężkie do wdrożenia i wymagają opracowania sposobu liczenia zysku z wielu źródeł. Przypominam, że do 10 000 zł zysku rocznie z lokaty, funduszu czy inwestowania na giełdzie ma być zwolnione z podatku. Jak to wyliczyć i czy będzie do na barkach Kowalskiego? Nie wiemy. Zresztą, nie zdziwię się, że zamiast 10 000 zł zysku skończy się na 10 000 zł inwestycji 😉
Im niższy podatek z inwestycji dla przyszłych emerytów, tym lepiej. Propozycja wydaje mi się więc korzystna. Ale, jak wspomniałem, raczej bym się do niej nie przywiązywał. Wykorzystam ją jednak w innym celu – pospekulowania o tym, jaki powinien być dobry podatek od zysków kapitałowych.
Przede wszystkim, powinien być. Wiem, wiem, zaraz usłyszę „ale ten dochód już był opodatkowany”. No nie, nie był. Nie zgadzam się też z tymi, którzy widzą w podatku Belki główne zło polskiego rynku, a jego usunięcie traktują jako sygnał odpalenia pokoleniowej hossy na GPW. Taki wniosek można wyciągnąć np. z badania OBI prowadzonego co roku przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych. Polecam świetny tekst ze stron stowarzyszenia na ten temat.
Dużo większym problemem naszego rynku wydaje mi się wpływ polityki (polecam komentarz Michała Masłowskiego na temat niedawnych tłitów premiera i wicepremiera), całkowity brak zaufania do rynku i wynikająca z tego niechęć Polaków do inwestowania.
Z podatkiem inwestorzy muszą się nauczyć żyć, jak w całej Europie. Warto go natomiast wykorzystać właśnie do tego, by zachęcać Polaków do inwestowania. Dobrego inwestowania (nie mylić ze spekulowaniem). Jako powinien być zatem taki dobry podatek Belki?
Spojrzę na sprawę z punktu widzenia drobnego inwestora, którego celem jest zbudowanie majątku (choć może to za duże słowo) i godne życie na emeryturze. Określenie punktu widzenia jest ważne, bo często kłócimy się o daną rzecz (np. podatek) nie ustalając kryteriów oceny. To, co dobre dla Kowalskiego, nie musi być dobre dla ministra finansów, szefa funduszu inwestycyjnego czy bankiera.
Jaki powinien być zatem taki dobry system podatkowy? Zainspirowała mnie prezentacja podczas niedawnej konferencji IGTE, pod tytułem „Best practices and performance of auto-
enrolment mechanisms for pension savings” (kliknij, to ściągniesz). Zachodni eksperci wzięli pod uwagę produkty emerytalne – dla mnie główny punkt odniesienia dla oceny dobrego podatku. Wnioski?
- Powinien skłaniać do uczestnictwa w programie (=jak najwięcej ludzi inwestuje)
- Powinien sprzyjać budowaniu oszczędności (=inwestujący odkładają jak najwięcej)
- Powinien dawać dobre stopy zwrotu (=inwestycja przynosi jak najwyższe stopy zwrotu)
Czy obecny podatek Belki pomaga spełnić choć jeden z tych trzech punktów? Nie. Czy ten po proponowanych zmianach spełni? Może trochę w drugim punkcie, choć – jak już przekonywałem – to nie Belka jest głównym powodem, dla którego ludzie nie inwestują.
To może szerzej. Jak proponowane zmiany mogą pomóc w rozwoju istniejących programów emerytalnych – PPK, IKE, IKZE czy nadchodzące OIPE? Wszystkie one opierają się na zwolnieniu z podatku Belki i to jest ich podstawowa (w przypadku IKE i IKZE jedyna) zaleta. Proponowane zmiany w podatku (zwolnienie z niego) mogą rozłożyć te programy. Chyba że kwota inwestycji w ich ramach zostanie zwiększona (przy obecnej sytuacji budżetowej, małe szanse).
Zmiany nic nie pomogą. Jakie mogłyby pomóc? Takie premiujące spokojne, systematyczne, długoterminowe inwestowanie. Jak w Czechach czy na Słowacji, gdzie jeśli wyjdziemy z inwestycji po odpowiednio trzech latach lub jednym roku, podatku od zysku kapitałowego nie zapłacimy w ogóle.
Zdecydowanie polecam ten wątek:
Jak wyglądają podatki od zysków kapitałowych w krajach europejskich?
Dlaczego uważam, że ostatnie propozycje zmian podatkowych to bardziej działanie na alibi/kiełbasa wyborcza a zdecydowanie mniej rozwój rynku kapitałowego?
Zapraszam do moich przemyśleń. 🧵
1/n pic.twitter.com/R9mimE8FYs
— Kamil Sochanek (@ksochanek) October 31, 2022
Ciąg dalszy nastąpi