Jako członek zarządu CFA Society Poland, z przyjemnością dołączyłem do kolejnego badania “Polak Inwetor” zwłaszcza w oficjalnym Roku Edukacji Ekonomicznej. Misją CFA Institute jest „promowanie najwyższych standardów etyki, edukacji i doskonałości zawodowej dla ostatecznego dobra społeczeństwa”. Warto więc to społeczeństwo znać, a raport, który właśnie czytacie dostarcza cennej wiedzy na ten temat. Czasami też bardzo zaskakującej.
Zacznę jednak od tego, co mnie nie zdziwiło. To różnice między inwestorami a nieinwestującymi. Ci pierwsi są dużo większymi optymistami. I słusznie. Pozytywne podejście do rynków w długim terminie popłaca. Warto wierzyć, że niezależnie od aktualnych nastrojów giełdowych, indeksy prędzej czy później dorównają realnej, globalnej gospodarce. A ta już kolejne stulecie nie zawodzi i się rozwija, na czym zarabiają cierpliwi inwestorzy.
Brakowi optymizmu często towarzyszy po prostu strach, a to powtarzająca się wymówka tych, którzy pozostają poza rynkiem. Nie mam pieniędzy, nie mam wiedzy, boję się straty, boję się podjąć decyzję – to powtarzające się także w tym raporcie wytłumaczenia. Tymczasem liczne dane pokazują, że Polacy jeszcze nigdy nie mieli tylu oszczędności. Jednocześnie, jeszcze nigdy nie było dostępnej tyle darmowej, rzetelnej wiedzy dla każdego. Wystarczy kliknąć. Ale przede wszystkim, wystarczy chcieć.
Można brać przykład z tych, którym się udało. Dlatego świetnym pomysłem było wyselekcjonowanie z grupy badanych garstki milionerów. Co ich łączy? Większa dywersyfikacja majątku i większa troska o emerytalną przyszłość. Choć mają miliony, odkładają w programach typu OIPE, IKE i IKZE. Pewnie dlatego, że nie lubią płacić podatków. Każdy powód jest dobry, byle inwestować. I to najlepiej w akcje i obligacje, choć badanie pokazuje też siłę tradycyjnych polskich fetyszy inwestycyjnych – złota i nieruchomości.
Wśród różnic między inwestującymi a nieinwestującymi martwi jedna rzecz – nadreprezentacja kobiet w drugiej grupie. Tymczasem to płeć piękna skazana jest na dłuższe życie, a co się z tym wiąże, na konieczność inwestowania. To się musi zmienić i o to walczymy w naszej organizacji, wspierając liczne programy propagujące edukację finansową wśród kobiet.
Na koniec jeszcze jeden element bliski misji CFA Institute – inwestowanie ESG. Jedynie 7% ankietowanych uwzględnia elementy środowiskowe/społeczne/ładu korporacyjnego w swoich inwestycjach. Dalsze 29% ma je dopiero zamiar stosować. Oby w edycji Polak Inwestor 2025 te wyniki były dużo wyższe. Do tego potrzebna jest jednak ciągła praca środowiska finansowego. Nie tylko w szerzeniu idei ESG, ale i piętnowaniu coraz częstszego greenwashingu.